Prezydent, przełożony, przywódca: głowa państwa w myśli politycznej ruchu ludowego 1918-1939
In: Polityka i społeczeństwo: Studies in politics and society, Band 22, Heft 2, S. 159-178
W myśli politycznej ruchu ludowego podejmowano problem pozycji i roli głowy państwa. Uważano, że stanowisko głowy państwa powinno być otoczone najwyższą powagą i szacunkiem. Głowa państwa, w opinii ideologów ruchu ludowego, stanowiła ważny organ władzy. Dla głowy państwa PSL "Wyzwolenie" proponowało nazwę "zwierzchnik Rzeczypospolitej" a potem "naczelnik państwa", PSL "Lewica" – "naczelnik-prezydent", PSL "Piast" – prezydent. Przedmiotem zainteresowania polityków ruchu ludowego była instytucja polityczna prezydenta, jej konstytucyjne usytuowanie, tryb powoływania, uprawnienia, odpowiedzialność oraz relacje z pozostałymi organami władzy państwowej. Ocena rzeczywistości politycznej obejmowała charakterystykę osób sprawujących najwyższy urząd w państwie, ich osobowości i cechy charakteru, merytoryczne kwalifikacje. Mimo obaw, że najwyższe stanowisko w państwie mogłaby objąć niepożądana jednostka, nieustannie podkreślano konieczność wzmocnienia głowy państwa. Akceptacja silnych organów wykonawczych nie oznaczała jednak bezwzględnego poparcia dla koncepcji silnej prezydentury. W dużej mierze takie stanowisko wynikało z uwarunkowań bieżącej taktyki politycznej. Ludowcy skłaniali się ku systemowi prezydenckiemu funkcjonującemu w klasycznej postaci w Stanach Zjednoczonych Ameryki. W połowie lat dwudziestych skłonni byli wyposażyć prezydenta w prawo weta ustawodawczego. Prezydent pełnić miał funkcję superarbitra w sprawach państwowych i być czynnikiem równowagi między parlamentem a rządem.